Github projesi Nostr, kullanıcıların imzalı mesajlar göndermesine ve almasına izin veren açık bir protokoldür. Nostr, “Röleler tarafından Aktarılan Notlar ve Diğer Öğeler”in kısaltmasıdır – burada röle, sunucu anlamına gelir. Örneğin Twitter’dan farklı olarak, kullanıcıların e-posta adreslerini, telefon numaralarını ve meta verilerini saklamamalıdırlar. Bunun yerine, bir sunucu, kullanıcıyı yalnızca bir harf ve sayı dizisi olan bir genel anahtarla ilişkilendirir.
Anahtar herkes tarafından görülebilir ve benzersizdir, bu nedenle her kullanıcı kendi kimliğini onaylar. Öte yandan özel bir anahtar, yalnızca bireysel kullanıcı tarafından bilinir, çünkü o bunu mesajlarını imzalamak için kullanır. Kullanıcı bunu bir sunucuya gönderir. Örneğin, Mastodon’dan farklı olarak, bir mesaj bir sunucu tarafından engellenebilir, ancak daha sonra basitçe başka bir sunucu üzerinden yönlendirilir. Sunucu daha sonra imzalanmış mesajı diğer kullanıcılara iletir. Nostr protokolü ile kullanıcılar, merkezi bir otoritenin yanı sıra sunucu çapında sansürden de kaçınabilir.
Nostr geliştirme aşamasındadır. Son aylarda çok sayıda Nostr müşterisi serbest bırakıldı: Örneğin Amethyst, Damus, Snort.Social. Yapı olarak Twitter’a benzerler ve Damus’ta bitcoin ipuçları göndermek gibi birkaç özel işlev dışında birbirlerinden yalnızca biraz farklıdırlar. Açık kaynaklı bir proje olan Nostr, bireysel geliştiriciler arasında geliştirildi ve Jack Dorsey’den 14 bitcoin (245.000 $) bağışla desteklendi.
Nostr istemcisi ile oturum açın
Açık protokolü kullanmak için istemcilerden birine ihtiyacınız var. Örneğin, iOS kullanıcıları Damus uygulamasını indirir, Android kullanıcıları Amethyst’i kullanır ve web’de Snort.Social’ı kullanırsınız. Bu web sitesi ek müşterileri not eder.
Bahsedilen üç istemci için oturum açma işlemi aynıdır: bir hesap oluştururken, kullanıcı genel ve özel anahtarları oluşturur, bunları kaydeder ve genel anahtarla ilişkili bir kullanıcı adı seçer. Bir Android veya iOS istemcisi ile, kullanıcılar kullanım şartlarını kabul etmelidir, sonuçta bunlar Apple App Store veya Google Play Store’da dağıtılmaktadır. Kayıt sırasında Snort.Social, örneğin kullanıcı adını istemcide benzersiz kılan ek doğrulama gibi protokol üzerine kurulu başka özel işlevler sunar.
ana ekran
Bir kişiyi takip etmek için kullanıcılar, kişiyle ilişkili genel anahtarı arar. Bunu kişisel iletişim yoluyla veya kişi kayıtlıysa Nostr.Directory gibi halka açık bir veri tabanını kullanarak bulur ve kopyalar. Bundan sonra, kullanıcılar bu kişiyi takip edebilir ve mesajlarını hangi farklı sunuculara gönderdiği hakkında fikir sahibi olabilir. Kullanıcılar, mesajlarını aynı sunuculara göndermek isterlerse, bu sunucuları Ayarlar ve ardından “Röleler” altında ekleyebilirler. Sosyal ağ bu şekilde sunucu sunucu genişler.
Nostr’un Yapı Taşı: Etkinlikler
Nostr geliştiricileri, doğrulanmış kullanıcıların özel bir anahtarla imzaladığı ve ardından bir sunucuya gönderdiği mesajı bir “olay” olarak adlandırır. Onlara göre bu, kullanıcıların sunuculara gönderdiği tek dosyadır. Bu dosyada saklanan bilgiler aşağıdaki günlükte bulunabilir.
Nostr, sosyal medyayı yeniden düşünmeye yönelik birçok yaklaşımdan biridir. Çünkü kimlik ve veri korumayı öne çıkaran sosyal ağlara talep artıyor. Almanya’da kamu hizmeti yayıncısı bile Twitter’a alternatif arıyor. Twitter’ın Elon Musk’tan devralınmasının ardından çok sayıda servis kendini konumlandırıyor gibi görünüyor. Mastodon’un yanı sıra Artifact ve Bluesky de. Bunun gerçekten başarıya yol açıp açmayacağı hala çok açık.
(Bu yüzden)
Haberin Sonu
Anahtar herkes tarafından görülebilir ve benzersizdir, bu nedenle her kullanıcı kendi kimliğini onaylar. Öte yandan özel bir anahtar, yalnızca bireysel kullanıcı tarafından bilinir, çünkü o bunu mesajlarını imzalamak için kullanır. Kullanıcı bunu bir sunucuya gönderir. Örneğin, Mastodon’dan farklı olarak, bir mesaj bir sunucu tarafından engellenebilir, ancak daha sonra basitçe başka bir sunucu üzerinden yönlendirilir. Sunucu daha sonra imzalanmış mesajı diğer kullanıcılara iletir. Nostr protokolü ile kullanıcılar, merkezi bir otoritenin yanı sıra sunucu çapında sansürden de kaçınabilir.
Nostr geliştirme aşamasındadır. Son aylarda çok sayıda Nostr müşterisi serbest bırakıldı: Örneğin Amethyst, Damus, Snort.Social. Yapı olarak Twitter’a benzerler ve Damus’ta bitcoin ipuçları göndermek gibi birkaç özel işlev dışında birbirlerinden yalnızca biraz farklıdırlar. Açık kaynaklı bir proje olan Nostr, bireysel geliştiriciler arasında geliştirildi ve Jack Dorsey’den 14 bitcoin (245.000 $) bağışla desteklendi.
Nostr istemcisi ile oturum açın
Açık protokolü kullanmak için istemcilerden birine ihtiyacınız var. Örneğin, iOS kullanıcıları Damus uygulamasını indirir, Android kullanıcıları Amethyst’i kullanır ve web’de Snort.Social’ı kullanırsınız. Bu web sitesi ek müşterileri not eder.
Bahsedilen üç istemci için oturum açma işlemi aynıdır: bir hesap oluştururken, kullanıcı genel ve özel anahtarları oluşturur, bunları kaydeder ve genel anahtarla ilişkili bir kullanıcı adı seçer. Bir Android veya iOS istemcisi ile, kullanıcılar kullanım şartlarını kabul etmelidir, sonuçta bunlar Apple App Store veya Google Play Store’da dağıtılmaktadır. Kayıt sırasında Snort.Social, örneğin kullanıcı adını istemcide benzersiz kılan ek doğrulama gibi protokol üzerine kurulu başka özel işlevler sunar.
ana ekran
Bir kişiyi takip etmek için kullanıcılar, kişiyle ilişkili genel anahtarı arar. Bunu kişisel iletişim yoluyla veya kişi kayıtlıysa Nostr.Directory gibi halka açık bir veri tabanını kullanarak bulur ve kopyalar. Bundan sonra, kullanıcılar bu kişiyi takip edebilir ve mesajlarını hangi farklı sunuculara gönderdiği hakkında fikir sahibi olabilir. Kullanıcılar, mesajlarını aynı sunuculara göndermek isterlerse, bu sunucuları Ayarlar ve ardından “Röleler” altında ekleyebilirler. Sosyal ağ bu şekilde sunucu sunucu genişler.
Nostr’un Yapı Taşı: Etkinlikler
Nostr geliştiricileri, doğrulanmış kullanıcıların özel bir anahtarla imzaladığı ve ardından bir sunucuya gönderdiği mesajı bir “olay” olarak adlandırır. Onlara göre bu, kullanıcıların sunuculara gönderdiği tek dosyadır. Bu dosyada saklanan bilgiler aşağıdaki günlükte bulunabilir.
Nostr, sosyal medyayı yeniden düşünmeye yönelik birçok yaklaşımdan biridir. Çünkü kimlik ve veri korumayı öne çıkaran sosyal ağlara talep artıyor. Almanya’da kamu hizmeti yayıncısı bile Twitter’a alternatif arıyor. Twitter’ın Elon Musk’tan devralınmasının ardından çok sayıda servis kendini konumlandırıyor gibi görünüyor. Mastodon’un yanı sıra Artifact ve Bluesky de. Bunun gerçekten başarıya yol açıp açmayacağı hala çok açık.
(Bu yüzden)
Haberin Sonu