‘Fransızların AUKUS’a yansıları gayri önemli; Amerika bu ziyanı Fransa’ya bir biçimde tazmin eder’

dunyadan

Global Mod
Global Mod
‘Fransızların AUKUS’a yansıları gayri önemli; Amerika bu ziyanı Fransa’ya bir biçimde tazmin eder’
ABD öncülüğünde NATO’nun Afganistan’dan çekilmesinin çabucak akabinde Biden idaresinin Birleşik Krallık ve Avustralya ile ilan ettiği savunma paktı AUKUS gündeme oturdu.


Üç ülkenin baş harflerinden oluşan AUKUS, yüksek savunma teknolojisi paylaşımı öngörüyor. Odağında da Avustralya’nın Fransa ile konvansiyonel denizaltı ihalesini çöpe atıp ya Britanya veya da ABD’den nükleer güçler çalışan denizaltı filosu edinmek yer alıyor. Bu teşebbüs ABD’nin ‘Hint-Pasifik’ diye andığı bölgede Çin’e karşı yeni jeostratejik atılım olarak bedellendiriliyor.


Fakat AUKUS paktı, hem Hint-Pasifik bölgesinde aktifliğini artırmak isteğinde olan gerekse Avusturalya ihalesini kaybeden Fransa’yı öfkelendirdi. Macron idaresi AUKUS’la ‘sırtından bıçaklandığını’ söylerken, müttefiklerinin evvelinde kendilerini haberdar etmemesine de içerledi. Fransa bu atağın NATO’nun yeni savunma konseptine tesiri olacağını söylüyor.


AUKUS paktı ve Fransa’nın öfkesini, Asya’daki durum ve Transatlantik sınırına tesirleri eşliğinde emekli diplomat Engin Solakoğlu ile konuştuk.


‘AUKUS’u eleştiren Yeni Zelanda Başbakanı dikkatlerden kaçtı’


Engin Solakoğlu’na göre Çin’i düşman değil rakip bakılırsan ABD açısından Biden bakılırsave geldikten daha sonra güç merkezinin Pasifik’e aktarılması aslına bakarsan bekleniyordu. Bu yolda değerli bir aracın Çin ile varoluşsal sorunu olup da Batı emperyalizmiyle hareket eden Hindistan olduğunu belirten Solakoğlu, bulmacanın Güney Pasifik ayağına da aslına bakarsanız Batı ittifakının modülü olan Avustralya’nın yerleştirildiğini söylemiş oldu. Solakoğlu Avustralya’nın bugüne kadar Yeni Zelanda ile bir arada nükleer sıkıntılarda hassas tavır sergilediğini anımsatırken, AUKUS paktı karşısında Yeni Zelanda başkanının eleştirel tavrının altını çizdi:

“Biden seçildikten daha sonra ABD’nin atacağı kıymetli adımlar içinde güç merkezinin Pasifik bölgesine aktarılması beklenen bir şeydi. Çin’i düşman değil ancak rakip olarak görüyor. Emel, rakip gördüğünüz bir ülkeyi aslına bakarsanız imha etmek değil bir ölçü kolunu bükmek, kendi bölgesinde ‘ben buradayım’ demek. Bunu yapmasının araçları var. Bu araçlardan biri Hindistan. Hindistan’ın aslına bakarsan Çin ile varoluşsal bir itişmesi var. ötürüsıyla geçmişte Sovyetler Birliği periyodunda Doğu blokuna yakın duran Hindistan epey değişti. Modi’nin de gelmesiyle Batılı emperyalist kanata daha yanaşan, esasen ekonomik manada da buna mecbur olan bir Hindistan var. Bu bulmacanın Güney Pasifik ayağında da Avustralya üzere epey değerli bir ülke var. Avustralya da bu ittifaka katıldı ki aslına bakarsanız klasik manada Batı ittifakının modülüdür. Ancak bugüne kadar Avustralya nükleer silahların engellenmesi üzere konularda Yeni Zelanda’yla birlikte hassasiyet gösteren bir ülkeydi. Dikkatlerden kaçtı, biz Yeni Zelanda’yı yalnızca sempatik başbakanıyla tanıyoruz. Lakin bu mutabakata en şiddetli reaksiyon gösterenlerden biri de Yeni Zelanda’nın Başbakanı Jacinda Ardern oldu. ‘Başımızı belaya sokacaksınız, buralara nükleer bir şeyler getiriyorsunuz’ diye. 1985’te Avustralya ve Yeni Zelanda’nın bu biçimde bir prensip mutabakatları var; bizim yakınlarımızda nükleer deneme yapılmayacak, nükleer güçlü gemiler yüzmeyecek’ diye. Ardern, bunu hatırlattı ve protesto etti.”

‘Fransızların reaksiyonları gayri önemli, Amerika bu ziyanı Fransa’ya bir biçimde tazmin edecektir’


ABD’nin Batı ittifakının hegemon ülkesi olarak AUKUS niçiniyle Avrupa’da bir ekip taşları devirdiğini belirten Solakoğlu, sonuçta Fransa’nın dünyanın en epeyce silah satan üçüncü ülkesi olduğunu ve yüksek teknoloji üretebilen önemli bir savunma ve silah sanayi bulunduğunu anımsattı. Lakin Solakoğlu, Fransızların AUKUS’a yansısını gayrıciddi buluyor. NATO’da engelleme üzere telaffuzların gerçeği yansıtmadığı görüşündeki Solakoğlu, Avrupa’nın eninde sonunda elini cebine atıp ordu kurmayacağını belirtirken, Paris’in de Avustralya’dan tazminatını almaya bakacağının altını çizdi:

“ABD, ortada bir Trump parantezi de yaşanmış olsa şu andaki dünya sisteminin ve Batı ittifakının hegemon ülkesi. Amerika, bu büyük adımı atarken tabiatıyla Avrupa’daki birtakım taşları devirdi. Porselen dükkanındaki fil üzere. O ortada Fransa ortaya girdi. Fransa’nın kıymetli bir silah sanayisi var. Fransa, dünyanın en epey silah satan üçüncü ülkesi. Savunma, Fransız iktisadı için en az bir otomotiv sanayi kadar hatta daha da fazla ehemmiyet taşıyan bir dal. Fransa birtakım modülleri bir ortaya getirerek silah yapmıyor, sahiden yüksek teknoloji üretebilen bir ülke. Buna da epey yatırım yapıyor ve karşılığını almak istiyor. Bunun Atlantik ittifakına yansımaları ne olacak? Fransızları takip ediyorum, ‘Fena biçimde sırtımızdan bıçaklandık, öldük, bittik, NATO da Amerika da bu biçimde’ üzere şeyler duyuyoruz. Fakat Fransızların reaksiyonları büyük ölçüde gayri önemli. Zira ‘Avrupa’nın kendi savunmasını oluşturması gerektiğini biz aslına bakarsan daima söylüyorduk’ diyorlar. Evet o denli ve önümüzdeki 40 sene boyunca söylemeye devam edecekler. Zira Avrupa’da Fransa haricinde hiç bir ülkenin elini cebine atıp kendi kendine ordu kurmaya niyeti yok. Zira Batı Avrupa’da birinci öncelik bir daha sonraki seçimlerde kazanabilecek refah düzeyini korumaktır. Doğu Avrupa ülkelerinde ise Amerika ne diyorsa aslına bakarsanız kanundur. Fransa’nın Avrupa’yı alırım, NATO’dan da farklı bir şey yaparız, engelleriz savları bence manalı değildi. Fransızların huysuzlukları meşhurdur. İtiraz ederler. Ancak Fransa da emperyalist Batı blokunun fazlaca kıymetli bir ülkesidir. Amerika bu ziyanı Fransa’ya bir biçimde tazmin edecektir. Bunun illa maddi olması da gerekmez. Fransa’da Naval kümesi yani denizaltıları inşa edecek devlet iştirakindeki şirket Avustralya ile tazminatla ilgili müzakerelere başlamış.”

‘ABD Çin tehlikesini yakından hisseden ülkeleri öncelikli görüyor, Fransa da çevrelemenin kesimi kılınır’


Fransa’nın Asya Pasifik bölgesinde büyük güç projeksiyonu olmasına karşın ABD açısından Çin’i sıkıştırmak için kâfi kabiliyete sahip olmadığını söyleyen Solakoğlu, ABD’nin Çin’in tehlikesini yakından hisseden ülkeleri öncelikli gördüğünü belirtti. Avustralya’ya Büyük Okyanus’ta hareket kabiliyeti getirecek nükleer güçle çalışan denizaltıların değerine atıf yapan Solakoğlu, ayrıyeten donanmasının üçte ikisi Pasifik’te bulunan Fransa’nın da Çin’i çevrelemenin kesimi kılınacağı görüşünde:

“İkinci konu, Amerika’nın Çin’i çevrelemekle ilgili bundan önceliği var. Şöyle düşünmemek lazım, bir tarafa yükünü veriyor, öteki tarafı büsbütün unutuyor. Hayır, oraları taşeronlara bırakarak kendisinin kısmi takviyesiyle oraları da denetim etmek isteyecektir. Şunu unutmayalım, Fransız donanmasının üçte ikisi aslına bakarsanız Pasifik’te. Adalarda vs. yerinde önemli bir askeri güç bulunduruyor. Fransa’nın büyük bir güç projeksiyon kabiliyeti var. Lakin bu kabiliyet Çin’i sıkıştırmak bakımından ABD açısından kâfi değil. Fransızlar da dahil Avrupalılar Çin’le karşı karşıya gelmekten kaçınıyorlar. Çok sıradan, Çin’deki üretim aksadığı vakit bir şey Avrupa’da üretilemiyor. O yüzden biraz daha Çin tehlikesini yakından hissedebilecek ülkeleri içine alan bir ittifak oluyor. Kesinlikle Fransa da bunun içine yer alacaktır. Lakin nükleer denizaltı öbür bir şey, konvansiyonel denizaltı diğer bir şey. Büyük Okyanus, epeyce büyük bir okyanus. Hint-Pasifik diyoruz lakin ortada kara olmayan on binlerce kilometre seyretme kabiliyeti olan gemilere gereksiniminiz var. Bir ülke nükleer güçle işletilen bir denizaltıya sahip ise buna rahatlıkla nükleer füze konabilir. esasen boşu boşuna nükleer bir denizaltıyı orada dolaştırmazsınız. Bu Çin’e ‘Ben yakınındayım, kendine dikkat et’ gözdağıdır.”

‘Ufukta savaş görünmüyor, Çin’in ABD’nin siyaseten yerini alma niyeti yok’


Solakoğlu, tüm bunlara karşın ufukta bir savaş görmüyor. Sovyetler Birliği’nden farklı olarak Çin ve ABD ekonomilerinin birbirini tamamlayıcı tesirine işaret eden Solakoğlu, Pekin’in de siyaseten Amerika’nın yerini alma niyetinin bulunmadığını daha çok kendi kalkınmasına odaklı bir çizgi çizdiğini lisana getirdi.

“Çok fazla bir yere sıçramazsa ben şahsen ufukta savaş göründüğü fikrinde değilim. Vaktinde Sovyetler Birliği’nden farklı olarak Çin ve Amerikan ekonomileri dünya iktisadı içerisinde muhakkak bir tamamlayıcılık tesirine sahip. Yani Çin’in de esasen ‘Ben siyaseten Amerika’nın yerini alıyım’ üzere bir niyeti yok. O daha çok 400 milyon küsurluk bir orta sınıf oluşturdu. O sırada Çin’de toplumda makul eşitsizlikler yaşanıyor. Olağanda kendine sosyalist diyen bir ülkede olmaması gereken şeyler var. Şi Cinping gördüğümüz kadarıyla bu eşitsizlikleri giderecek bir refahı da dağıtacak sürece girmek niyetinde. Vakit zaman zenginlere de dokunarak… Bu süreç içerisinde dünya çapında Amerika yahut Avrupa ile bir ölçüşmeye gireceği kanısında değilim. Zira Çin her şeydilk evvel ekseriyetle rasyonel davranan, imkanlarını dikkate alarak davranan bir ülke.”

‘Avrupa kaz yavruları üzere ABD’nin gerisinde dizilir’


Fransa fazlaca öfkelenmiş görünse de Avrupa’dan gelen reaksiyonların ‘adet yerini bulsun’ olarak görülebileceğini belirten Solakoğlu, Avrupa’nın ABD’ye mecbur olduğunu ve ABD ne kadar delirirse delirsin kaz yavruları üzere ardına dizilecekleri görüşünü aktardı:

“ABD’nin bu adımı Fransızları epey kızdırdı, üzdü. Jean-Michel, Belçika’nın eski başbakanıdır. Kendisi de başbakandan Fransız yerine ABD uçakları almaya karar veren bir adamdır. Keza von der Leyen’in de açıklaması, kendisinin her zamanki zarafetine uygun. Adet yerini bulsun diye düşünülerek yapılmış bir açıklamadır. Avrupa, ABD’ye mecburdur. Emperyalist kanat, ABD’nin liderliği olmaksızın bilhassa batı Avrupa’daki refah, güvenlik sürdürülemez. ötürüsıyla ABD ne kadar delirirse delirsin, bunlar kaz yavruları üzere gerisinde kalacaktır. Bunun bizim bölgemize nasıl tesiri olacak, kıymetli olan budur.”

‘De Gaulle’cü damar artık telaffuz seviyesinde, Fransa Atlantikçidir’


Fransa’da De Gaulle’cü damar bulunsa da artık bunun telaffuz seviyesinde kaldığını ve vaktin değiştiğini anımsatan Solakoğlu, hakikatte Fransa’ya artık hakim olan zihniyetin de Atlantikçilik olduğunu vurguladı. Solakoğlu’na göre Le Pen de gelse Fransa’nın kendi başına bir Avrupa savunma mimarisi oluşturması ihtimali yok:

“De Gaulle’cü damar dediğimiz Fransa’nın kendi başına nükleer güç olmasını sağlayan bir damardır. Değerlidir. O hala hayli eski Fransız diplomatlarında, birtakım sağ siyasetçilerde, hatta soldakilerde de varlığını koruyan ancak daha epeyce telaffuz seviyesinde kalan bir şeydir. Bir de dünyanın realiteleri var. Şu anda gerek bürokrasisi gerek siyasetinde Fransa’ya hakim zihniyet Macron başta olmak üzere mutlaka Atlantiktir. De Gaulle’cü taklidi yapmaları gereğince inandırıcı değildir. Zira dünya De Gaulle’ün dünyası değil, bu öteki bir dünya. ABD’de de zannediyorum uzunluğunun ölçüsünü alıyordur az fazlaca. her insanın önünde rezil etme üzere bir durum oldu ve tabiatıyla da iç siyasette Macron aleyhine kullanılacaktır. Artık Le Pen de gelse çok sağ bir başkan de gelse Fransa’nın kendi başına bir Avrupa savunma mimarisi oluşturma ihtimali mevcut değildir, ötürüsıyla son kertede sonuç değişmez.

‘Fransa, ABD’nin Ortadoğu’daki taşeronu olabilir’


Solakoğlu’na nazaran tüm bunların Ortadoğu’ya yansımaları olabilir. ABD’nin İsrail varlığını sürdürdükçe Ortadoğu’dan yok olmayacağını vurgulayan Solakoğlu, daima ABD veyahut Rusya’ya odaklanıldığını lakin Ortadoğu konusunda bilgiye sahip olan Fransa’nın Türkiye’nin güney komşusu olma mümkünlüğünün yabana atılmaması gerektiğini lisana getirdi:

“Ortadoğu’da İsrail diye bir devlet varlığını sürdürdüğü sürece ABD, Ortadoğu’dan yok olmayacaktır. ABD her vakit bir biçimde orada olacaktır. Lakin bu varlığını direkt güç projeksiyonuyla değil birtakım aracılarla sürdürecek. Burada niye örneğin Avrupa’yı bilhassa de Fransa’yı kullanımın? Fransa’nın da bu role istekli olacağı kanaatindeyim. Ben şahsen bunun işaretlerini aldım. Irak doruğuna Macron’un katılmasından. Fransa’nın bir de klâsik aslında biraz sanal olmakla birlikte Araplara da beğenilen görünen ülke imajı vardır, İsrail-Arap çatışmasında. Gerçi o denli bir çatışma da kalmadı zira Arap rejimlerinin tamamına yakını satıldı. Ancak Fransa, Ortadoğu konusunda bilgiye sahip bir ülkedir, oraya ağırlaşabilir. ABD emperyalizminin çıkarlarını rahatlıkla orada temsil edebilir. Bu bahiste Almanya’nın da mali takviyesini almakta zorlanmayacaktır. Söylenip duruyoruz, ABD ve Rusya güneyimizde bize komşu oldu diye, Fransa üzere bir komşumuz olma ihtimalinin de gözden kaçırılmaması gerektiğini söylüyorum. Fransa bizim akranımız olan bir ülke değildir. Bilhassa Türkiye’nin şu anda yönetildiği akıl ve zeka düzeyinde asla hafifçee alınacak bir ülke değildir. Onun için Türkiye’de yalnızca iktidarın değil muhalefetin de bunları dikkatli takip etmesi gerekir.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.