Konya’da, Selçuk Üniversitesi (SÜ) bünyesinde oluşturulan çalışma ve araştırma takımı tarafınca, eş vakitli kanser teşhisi üzerine süratli sonuç veren yeni bir teknik geliştirildi.
SÜ Fen Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi, araştırma grubunun başkanı Prof. Dr. Hamdi Şükür Kılıç, gazetecilere yaptığı açıklamada, gelişmiş ülkelerde insanların yüzde 4-6’sının her yıl kanser tedavisi gördüğünü söylemiş oldu.
Cerrahi formülün kanser tedavisinde kullanılan en güzel metotlardan biri olduğunu lakin bu prosedürde kimi olumsuz durumların kelam konusu olabildiğini belirten Kılıç, şu biçimde devam etti:
“Cerrahların, kanserli ile olağan doku içinde bulunan hudut bölgeyi net bir biçimde çabucak hemen gorememeleri niçiniyle cerrahi müdahale daha sonrasında kanserli dokunun bir kısmının bedende kalması, istenmeyen lakin kaçınılmaz bir durum ortaya koyuyor. Şayet cerrah, dokunun olağan ya da kanserli olduğundan emin değilse doku patolojiye test için gönderiliyor. Yapılan patolojik test 20-30 dakika vakit alıyor, sıklıkla bu mühlet uzuyor ve müddet boyunca hasta anestezi altında tutuluyor.”
Cerrahinin kozmetik başarısı ve işlevselliğinin kanserli olmayan dokunun en az seviyede kesilmesine bağlı olduğunu lisana getiren Kılıç, şunları söylemiş oldu:
“Elde edilen bilgi birikimi ve mevcut onkolojik cerrahi teknikler, sık sık yetersiz kalmaktadır ve göğüs kanseri hastalarının yüzde 20 oranı cerrahi müdahale daha sonrası kalan malignant dokunun temizlenmesi için ekstra cerrahi sürece ihtiyaç duymaktadır. Bu durum kalan kanserli dokunun biroldukca kanser durumunda en değerli prognostik faktörlerden birisi olması niçiniyle kıymetlidir. Buna ek olarak yumuşak doku tümörü yahut kolon kanseri üzere durumlarda cerrahi müdahale ile kesit alma imkansız bir durumdur. ötürüsıyla ikincil tümör oluşumunu ortadan kaldıracak uygun ek biçimlerin gerekli olduğu düşünülüyor.”
Ar-Ge çalışmaları tamamlandı
Kılıç, mevcut kanser teşhis tekniklerinin çok geliştirilmiş bulunmasına karşın, cerrahi sonların gereğince hassas biçimde belirlenmesinin zorluğu niçiniyle yeni tekniklerin geliştirilmesine muhtaçlık duyulduğunu lisana getirerek şu biçimde konuştu:
“SÜ kümesi tarafınca Ar-Ge çalışmaları tamamlanan ve literatüre kazandırılan çalışmalarla cerrahi operasyon esnasında eşzamanlı teşhis gerçekleştirmek üzere yeni ve süratli bir formül geliştirilmiştir. Bu usulde laser demeti biyolojik doku üzerine odaklandığında, biyolojik moleküllerden ibaret bir plazma demeti oluşturur ve bu plazma demeti, yüksek çözünürlüklü bir kütle spektrometresinin etkileşme bölgesine pompalanır, tahlil edilir. Bütün biyolojik moleküllerin laser ışınımuna maruz kalmaları durumunda epeyce benzeri bir fragmentasyon desenine sahip olmalarına karşın, temel kütle bileşenlerinin yoğunlukları katiyen fazlaca farklıdır. Görünen, dokunun besbelli parmak izi olarak kullanılabiliyor ve özel istatistik formüllerle dokular içindeki temel farklar ortaya konulabiliyor.”
Yeni prosedürle sağlıklı doku ile kanserli doku ve başka doku tipleri içindeki farkların laser desorpsiyon kütle spektroskopi kullanılarak ortaya çıkarıldığını anlatan Kılıç, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu teknik, cerrahların tümör ve sağlıklı doku içinde kalan hudut dokuyu bariz bir biçimde ayırt etmelerine imkan sağlayacak ve ek cerrahi operasyon ihtiyaçlarını büyük ölçüde azaltacaktır. SÜ araştırma kümesi tarafınca gerçekleştirilen bu çalışmalarla dünyada çabucak hemen bulunmayan bir yol geliştirildi. Teknolojisi geliştirilip prototipi üretilerek gerekli patent çalışmalarının tamamlanması planlanıyor.”
Yöntemin dünyaya pazarlanması hedefleniyor
Kılıç, yeni kanser teşhis prosedürünün süratli ve sağlam olduğuna işaret ederek şunları kaydetti:
“Her klinikte kullanılabilecek, yeni, ileri teknoloji eseri olan bu sistemin bütün dünyaya yerli, ulusal, ileri teknoloji eseri olarak pazarlanması hedefleniyor. Geliştirilen teknikle hasta bedeninde rastgele bir kesiye niçiniyet vermeden, kanamanın gerçekleşmesine sebep olmadan, hastadan kesim almadan, akciğer, böbrek, karaciğer, göğüs ve ana damarlar üzere hassas organlarda faydalanmaya niçiniyet vermeden teşhis yapılabilecek. Bilhassa ciğerlerden modül alınması süreçleri dikkate alınacak olursa hastaya narkoz verilmeksizin, patolojik modül alınmasının ne kadar ızdırap verici bir müddetç olduğu gerçeğinden hareketle beyinden kesim alınmasının epeyce sıkıntı ve riskli olduğu göz önüne alınacak olursa hasta üzerinde rastgele bir faydalanmaya, kesiğe ve kanamaya meydan vermeksizin gerçekleştirilebilecek bir sağlam ve süratli teşhis sürecinin bu alanda gerçek bir dönüm noktası olduğu tartışılmaz bir gerçektir.”
Araştırma ve çalışma takımında yeni prosedüre en büyük katkıyı Dr. Yasemin Gündoğdu’nun hazırladığı doktora teziyle sunduğunu aktaran Kılıç, patolojik numune hazırlanması ve sonuçlar ışığında grubun yönlendirilmesini Doç. Dr. Pınar Karabağlı’nın, numune sağlanması ve data tahlillerini Prof. Dr. Hüsnü Alptekin’in yaptığını tabir etti.
SÜ Fen Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi, araştırma grubunun başkanı Prof. Dr. Hamdi Şükür Kılıç, gazetecilere yaptığı açıklamada, gelişmiş ülkelerde insanların yüzde 4-6’sının her yıl kanser tedavisi gördüğünü söylemiş oldu.
Cerrahi formülün kanser tedavisinde kullanılan en güzel metotlardan biri olduğunu lakin bu prosedürde kimi olumsuz durumların kelam konusu olabildiğini belirten Kılıç, şu biçimde devam etti:
“Cerrahların, kanserli ile olağan doku içinde bulunan hudut bölgeyi net bir biçimde çabucak hemen gorememeleri niçiniyle cerrahi müdahale daha sonrasında kanserli dokunun bir kısmının bedende kalması, istenmeyen lakin kaçınılmaz bir durum ortaya koyuyor. Şayet cerrah, dokunun olağan ya da kanserli olduğundan emin değilse doku patolojiye test için gönderiliyor. Yapılan patolojik test 20-30 dakika vakit alıyor, sıklıkla bu mühlet uzuyor ve müddet boyunca hasta anestezi altında tutuluyor.”
Cerrahinin kozmetik başarısı ve işlevselliğinin kanserli olmayan dokunun en az seviyede kesilmesine bağlı olduğunu lisana getiren Kılıç, şunları söylemiş oldu:
“Elde edilen bilgi birikimi ve mevcut onkolojik cerrahi teknikler, sık sık yetersiz kalmaktadır ve göğüs kanseri hastalarının yüzde 20 oranı cerrahi müdahale daha sonrası kalan malignant dokunun temizlenmesi için ekstra cerrahi sürece ihtiyaç duymaktadır. Bu durum kalan kanserli dokunun biroldukca kanser durumunda en değerli prognostik faktörlerden birisi olması niçiniyle kıymetlidir. Buna ek olarak yumuşak doku tümörü yahut kolon kanseri üzere durumlarda cerrahi müdahale ile kesit alma imkansız bir durumdur. ötürüsıyla ikincil tümör oluşumunu ortadan kaldıracak uygun ek biçimlerin gerekli olduğu düşünülüyor.”
Ar-Ge çalışmaları tamamlandı
Kılıç, mevcut kanser teşhis tekniklerinin çok geliştirilmiş bulunmasına karşın, cerrahi sonların gereğince hassas biçimde belirlenmesinin zorluğu niçiniyle yeni tekniklerin geliştirilmesine muhtaçlık duyulduğunu lisana getirerek şu biçimde konuştu:
“SÜ kümesi tarafınca Ar-Ge çalışmaları tamamlanan ve literatüre kazandırılan çalışmalarla cerrahi operasyon esnasında eşzamanlı teşhis gerçekleştirmek üzere yeni ve süratli bir formül geliştirilmiştir. Bu usulde laser demeti biyolojik doku üzerine odaklandığında, biyolojik moleküllerden ibaret bir plazma demeti oluşturur ve bu plazma demeti, yüksek çözünürlüklü bir kütle spektrometresinin etkileşme bölgesine pompalanır, tahlil edilir. Bütün biyolojik moleküllerin laser ışınımuna maruz kalmaları durumunda epeyce benzeri bir fragmentasyon desenine sahip olmalarına karşın, temel kütle bileşenlerinin yoğunlukları katiyen fazlaca farklıdır. Görünen, dokunun besbelli parmak izi olarak kullanılabiliyor ve özel istatistik formüllerle dokular içindeki temel farklar ortaya konulabiliyor.”
Yeni prosedürle sağlıklı doku ile kanserli doku ve başka doku tipleri içindeki farkların laser desorpsiyon kütle spektroskopi kullanılarak ortaya çıkarıldığını anlatan Kılıç, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu teknik, cerrahların tümör ve sağlıklı doku içinde kalan hudut dokuyu bariz bir biçimde ayırt etmelerine imkan sağlayacak ve ek cerrahi operasyon ihtiyaçlarını büyük ölçüde azaltacaktır. SÜ araştırma kümesi tarafınca gerçekleştirilen bu çalışmalarla dünyada çabucak hemen bulunmayan bir yol geliştirildi. Teknolojisi geliştirilip prototipi üretilerek gerekli patent çalışmalarının tamamlanması planlanıyor.”
Yöntemin dünyaya pazarlanması hedefleniyor
Kılıç, yeni kanser teşhis prosedürünün süratli ve sağlam olduğuna işaret ederek şunları kaydetti:
“Her klinikte kullanılabilecek, yeni, ileri teknoloji eseri olan bu sistemin bütün dünyaya yerli, ulusal, ileri teknoloji eseri olarak pazarlanması hedefleniyor. Geliştirilen teknikle hasta bedeninde rastgele bir kesiye niçiniyet vermeden, kanamanın gerçekleşmesine sebep olmadan, hastadan kesim almadan, akciğer, böbrek, karaciğer, göğüs ve ana damarlar üzere hassas organlarda faydalanmaya niçiniyet vermeden teşhis yapılabilecek. Bilhassa ciğerlerden modül alınması süreçleri dikkate alınacak olursa hastaya narkoz verilmeksizin, patolojik modül alınmasının ne kadar ızdırap verici bir müddetç olduğu gerçeğinden hareketle beyinden kesim alınmasının epeyce sıkıntı ve riskli olduğu göz önüne alınacak olursa hasta üzerinde rastgele bir faydalanmaya, kesiğe ve kanamaya meydan vermeksizin gerçekleştirilebilecek bir sağlam ve süratli teşhis sürecinin bu alanda gerçek bir dönüm noktası olduğu tartışılmaz bir gerçektir.”
Araştırma ve çalışma takımında yeni prosedüre en büyük katkıyı Dr. Yasemin Gündoğdu’nun hazırladığı doktora teziyle sunduğunu aktaran Kılıç, patolojik numune hazırlanması ve sonuçlar ışığında grubun yönlendirilmesini Doç. Dr. Pınar Karabağlı’nın, numune sağlanması ve data tahlillerini Prof. Dr. Hüsnü Alptekin’in yaptığını tabir etti.