Batı’dan Rus petrolüne fiyat sonu: ‘AB güç krizini derinleştirmek için elinden geleni yapıyor’

dunyadan

Global Mod
Global Mod
Batı’dan Rus petrolüne fiyat sonu: ‘AB güç krizini derinleştirmek için elinden geleni yapıyor’
2020’de Rus petrolünün güç istikrarındaki hissesi yüzde 30‘un üzerinde olan Avrupa Birliği, kıtada enerji krizine niye bulunmasına karşın Moskova’ya yönelik yaptırım kararları almaya devam ediyor. Son olarak G7 ülkeleri, Avustralya ve AB’nin de ortasında bulunduğu ülkeler, Rus petrolüne varil başına 60 ABD doları fiyat sonu koydu. Buna nazaran 5 Aralık prestijiyle Moskova’ya yaptırım uygulamayan ülkelerin 60 dolar üstündeki Rus petrolünün nakledilmesine ve sigorta kapsamına alınmasına yasak getirildi.


8. yaptırım paketinde deniz yoluyla taşınan Rus petrolünün alımını yasaklayan AB, bu sonucunı da 5 Şubat 2023‘ten itibaren uygulayacak. Ancak Hindistan ve Çin gibi fiyat sınırlamasına uymayacağını açıklayan ülkeler de var. AB’ye üye ülkelerden Bulgaristan ve Hırvatistan ise biri 2024, başkası 2023’ün sonuna kadar olmak üzere Rus petrol ve petrol mamüllerini deniz yoluyla almaya devam edecek. Batı’nın fiyat sonu getirmesi sonucunın çabucak akabinde global güç piyasanın sarsılacağına dair tenkitler de geldi. Ekonomistler de tavan hududu konulmasının petrol fiyatlarında keskin bir artışa niye olabileceğinden kuşkulu.


Rusya: Yılsonuna kadar tavan fiyattan petrol satılması yasaklanacak


Dünyanın ikinci büyük ham petrol ihracatçısı
olan Moskova’nın bu ambargoya reaksiyonu ise sert oldu. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ambargo hakkında yorumda bulunarak, Rusya’nın üretimi kısmak zorunda kalsa bile petrol fiyatlarına tavan uygulanmasını kabul etmeyeceğini söylemiş oldu. Bu tıp kısıtlamaların piyasa araçlarına müdahale olduğunu ve Rusya’nın yalnızca piyasa şartlarında çalışacak ülkelerle işbirliğine hazır olduğunu da kelamlarına ekledi. Ayrıyeten Novak, Rus şirketlerinin tavan fiyat kullanarak petrol ticareti yapmasını yasaklayan sistemin geliştirilmekte olduğunu ve yıl sonundan evvel sonucun yürürlüğe gireceği ihtarında bulundu. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov da, Batılı ülkelerin Rusya’nın her türlü misilleme önlemlerine hazır olması gerektiğini belirtti.


OPEC+ ülkelerinden ‘üretimi azaltma uygulamasını’ sürdürme sonucu


5 Aralık
’ta tavan fiyatı uygulaması yürürlüğe girmeden çabucak bir gün evvel ise OPEC+ ülkeleri toplandı. Mevcut petrol üretim kotalarının korunmasına karar veren Suudi Arabistan ve Rusya liderliğindeki OPEC+ ittifakının, 5 Ekim’de aldığı ‘üretimi Kasım’dan itibaren günlük 2 milyon varil azaltma sonucunı’ sürdürecek. Daha evvel bu sonucu niçiniyle Suudi Arabistan, ABD yetkilileri tarafınca ‘Rusya’nın yanında olmak’ ile suçlanarak ‘ambargolar’ ile tehdit edilmişti. Son toplantının akabinde OPEC+ üretimi keserse ‘petrol fiyatı tavanının’ istenen tesire sahip olmayacağı gündeme gelirken, öteki yandan OPEC+’nın, petrol piyasasındaki istikrarı korumak için üretimde ölçülü bir azalma konusunda ileride fikir birliğine varabileceği de konuşuluyor.


‘60 dolar hududunun hiç bir manası yok, AB Rusya’dan petrol akışı bir biçimde devam etsin istedi’


Akdeniz Ülkeleri Güç Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Yöneticisi Sohbet Karbuz,
Batı’nın ve OPEC+’nın sonucunı global petrol istikrarları çerçevesinde Sputnik’e kıymetlendirdi.


60 dolar sınırlamasının hiç bir manası olmadığını belirten Karbuz, “Ne fazlaca düşük ne de devasa yükseklikte bir fiyat koymayı düşündüler. Polonya’nın başını çektiği bir küme 30 dolar üzere epey düşük bir hudut getirmek istemişti. Lakin 30 dolar olmayacak bir iş. Rusya’nın buna yansısı hayli sert olurdu. Makul bir fiyat tavanı getirmek istediler ki Rusya da bir biçimde petrol akışını devam ettirsin. O yüzden 60 dolarda karar verdiler. Rus petrol ihracatına baktığımız vakit Rusya, iki tane temel benchmark üzerinden ihraç yapıyor. Bir tanesi Karadeniz ve Baltık’tan ihraç ettiği Ural ötekisi de Asya’da ihraç ettiği ESPO. Ural fiyatına baktığımız vakit 60 dolar aslında Ural fiyatının üzerinde lakin ESPO fiyatına baktığımız vakit altında. Ancak toplamda baktığınız vakit AB’nin karar verdiği 60 dolar, aşağı üst Rusya’nın bugün sattığı petrol fiyatına muadil güçte bir fiyat olmuş oldu. O yüzden yani 60 dolarların hiç bir manası yok” dedi.


‘Fiyat sınırlaması AB’nin ambargolarına katılmayan ülkeler için’


Karbuz, 60 dolar hududunun 3. ülkelere satılan petrole getirilen fiyat olduğunu ve AB’nin aslına bakarsanız Rus petrolünü hiç almamaya yönelik bir yaptırım sonucu verdiğini hatırlatarak şunları aktardı:

“AB kendisi ambargo koydu lakin ambargoya katılmayan ülkelere Rus petrol akışının devam etmesi için bu fiyata fiyat sonuna uyulmasını istediler. Zira bu fiyat hududuna uyulunca Avrupalı tankerlerden ve Avrupalı hizmetlerden, sigorta süreçleri faydalanılabiliniyor. Bu fiyat imtihanına katılmayan ülkelere yapılan Rus petrol ihracatında Avrupa menşeili hiç bir tankerin ve şirketin katkı göstermesi yasak. Öteki taraftan, Rusya bu yaptırımların geleceğini aslına bakarsanız biliyordu zira bu fiyat tartışması AB’de aylardır konuşuluyordu. Bu durumdan dolayı petrol ve tanker nakliyatını kendisi üstlenebilmek için Rusya 100’den çok tanker topladı. Lakin bu aldığı tankerler ekseriyetle yaşlı tankerler. ötürüsıyla Boğaz’dan geçecek tankerlerin rastgele bir kaza anında oluşabilecek maddi ziyanı karşılayabilecek biçimde sigorta ve garanti verebilmesi lazım.”

‘OPEC+ Rusya’yı karşısına alamaz, o yüzden bu görüşmede alınan karar bekleniyordu’


OPEC+ toplantısını da pahalandıran Karbuz, “özetlemek gerekirsesı ‘Mevcut siyasete devam edeceğiz’ dediler. Taraf olmadılar ve kendi bildiklerini okumaya devam ediyor. Zira Bir biçimde OPEC+ Rusya’yı karşısına alamaz. aslına bakarsanız bu biçimde ‘+’ ortadan kalkar. OPEC+ dediğimiz OPEC artı Rusya demek. Burada iki oyuncu var; Rusya ve Suudi Arabistan. Suudi Arabistan’ın bugünün koşullarıyla Rusya’yı karşısına alması pek düşünülemez. Ukrayna savaşının akabinde OPEC ülkelerinin gösterdiği siyasete baktığınız vakit da rastgele bir tarafa takviye vermediğini görüyorsunuz. Yani keskin bir biçimde ABD’ye, AB’ye ya da G7’den taraf olmuyor. O yüzden bu görüşmede alınan karar da beklenen bir şeydi. Toplantıyı bile bu yüzden esasen sanal ortamda yaptılar. ‘Gelmeye, konuşmaya değecek bir şey yok’ manasına getirdiler” şeklinde konuştu.


‘Tavan fiyat uygulaması bir şeyler yapmış görünmek için getirildi’


Petrol tarihinin yaptırımların işe yaramadığını gösterdiğini söyleyen Karbuz, “Görünen o ki tavan fiyat uygulaması bir şeyler yapmış görünmek için getirildi. Artık bir işe yaramayan uygulamaya daha evvel hiç denenmemiş ve muhtemelen bir daha bir işe yaramayacak tavan fiyat uygulaması ekleniyor. Bunların tesirini Aralık ayında nazaranmeyebiliriz. Zira 5 Aralık tarihindilk evvel yüklenmiş kargolar bu yaptırım ve uygulamaların haricinde kalacak ve Asya piyasalarında Ocak ayının üçüncü hafta sonuna kadar bu kargolar boşaltılacak. bu biçimdea kadar piyasalar bekle-gör taktiğine sığınacaktır” dedi.


‘Avrupa Birliği ortasında bulunduğu güç krizini derinleştirmek için elinden geleni yapıyor’


Yaptırım serüvenine ABD’den daha sonra AB’nin katıldığının altını çizen Karbuz şu tabirleri kullandı:

“Rusya’dan 10 Ağustos 2022’den itibaren kömür alımına, 5 Aralık 2022 tarihinden itibaren deniz yoluyla ham petrol alımına, 5 Şubat 2023 itibariyle de petrol eserleri alımına ambargo koydu. Rusya iktisadında beklenen çöküş olmayınca ‘bari Rus petrol ve gazına fiyat üst sonu getirelim’ fikri ortaya çıktı. Öncelik Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasına verildi. Petrolün Avrupa’yı krize sokup sokmayacağını 5 Şubat’tan daha sonra nazaranceğiz. Avrupa’da esasen bir dizel krizi vardı, ambargo koyacaklar ve sıfır dizel olacak. Bakalım daha sonrasında ne olacak. Avrupa Birliği ortasında bulunduğu güç krizini derinleştirmek için elinden geleni yapıyor.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.